تاریخچه نوشابه انرژی زا
جالبه بدونید نوشیدنی های انرژی زا اولین بار در دهه 1960 تولید و طبق آمار در سطح جهانی تا سال 2020،یک بازار 57 میلیارد دلاری را از آن خود کردند. عرضه این دسته از نوشیدنی ها اولین بار در کشور ژاپن بود.
در دوران پس از جنگ جهانی دوم، آمفتامین ها محبوبیت بسیاری یافته بودند تا این که در دهه 1950 استفاده آن ها ممنوع گردید. پس از آن در سال 1962، شرکت تایشو اولین محصول قانونی با هدف افزایش سطح هوشیاری را به بازار عرضه کرد.
به طور کلی نوشابه انرژی زا حدود 80-50 کیلوکالری در هر 100 گرم داشته و 17-14 گرم کربوهیدرات در هر اونس دارند. این ترکیب تخلیه معده را به حداکثر رسانده، جذب مایع از روده را افزایش و انرژی را به عضله در حال فعالیت می رساند. سدیم و پتاسیم موجود در فرمولاسیون نوشیدنی، سبب حفظ مایعات سلولی و جایگزین الکترولیت های از دست رفته طی تعریق می باشد. کافئین؛ ماده اصلی موجود در محصول محرک سیستم عصبی مرکزی است و چندین دهه است که برای افزایش هوشیاری کاربرد دارد.
بهترین و بدترین نوشابه انرژی زا
بسیاری از نوشابه انرژی زا موجود در بازار سرشار از قند، رنگ های مصنوعی و سایر مواد شیمیایی مضر هستند. این دسته از محصولات، پتانسیل تغییر رنگ و فرسایش مینای دندان را داشته و به بافت دندان آسیب می رسانند. ماهیت اسیدی، مواد شیمیایی موجود در برخی از این نوشیدنی ها می تواند اثرت سوئی بر سلامت عمومی فرد داشته باشد. اگر در انتخاب ترکیب نوشیدنی مناسب خود تردید دارید و سردرگم هستید، با ما همراه باشید.
نوشابه انرژی زا بدون قند
بسیاری از نوشیدنی های موجود در بازار، سرشار از قند هستند. نوشابه های حاوی سطوح بالای قند، منجر به افزایش سریع سطح انرژی و قند خون می شوند. این به ویژه در افراد دیابتی که لازم است سطح قند خود را کنترل نمایند، حائز اهمیت است.
افزایش سطح قند خون، سبب استرس اکسیداتیو و التهاب شده که اغلب منجر به بروز بیماری های مزمن می شود.
شواهد علمی نشان می دهد که مصرف یک یا دو نوشابه در روز، خطر ابتلا به دیابت را تا حدود 26 درصد افزایش می دهد. با این حال برندهایی در بازار موجود است که فاقد قند بوده و می توان آن ها را بدون نگرانی مورد استفاده قرار داد، بدون این که تأثیر نامطلوبی بر سلامت شما داشته باشد.
ترکیبات مهم نوشابه انرژی زا
از ترکیبات مهم در نوشابه انرژی زا می توان به تائورین، گوارانا، جینسینگ، ال کارنیتین، ویتامین B6، ویتامین B3 اشاره کرد. در هنگام خرید باید به این ترکیبات و میزان آن ها دقت شود. در ذیل به برخی فواید مهم آن ها اشاره خواهد شد:
تاورین چیست؟
تائورین (به انگلیسی: Taurine ) یک اسید آمینه است که در مغز، ماهیچه ها، چشم ها و قلب یافت می شود. گرچه تائورین به طور طبیعی توسط بدن تولید می شود، اما شکل مصنوعی آن در در تمام نوشیدنی های انرژی زا موجود است.
شواهد نشان می دهد که تایورین ظرفیت ذهنی و عملکرد ورزشی را بهبود می بخشد. همچنین سبب تقویت سلامت قلب، بینایی، کنترل قند خون و افزایش سطح انرژی می شود. مطالعات ارتباط سطوح پایین تائورین با چندین بیماری چشمی و مشکلات قلبی – عروقی را نشان داده است.
گوارانا چیست؟
گوارانا ( Guarana ) یک گیاه بومی برزیل است که قبایل بومی، سال ها از خواص بی شمار آن بهره می بردند. گوارانا؛ حاوی ترکیباتی همچون کافئین، تئوبرومین و تانن است که دارای خواص آنتی اکسیدانی هستند. با توجه به میزان بالای کافئین قادر است عملکرد شناختی را بهبود داده و خستگی را کاهش دهد.
جینسینگ چیست؟
جینسنگ ( Ginseng ) سال ها در طب سنتی چین مورد استفاده قرار گرفته است و دارای خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی است. مطالعات نشان می دهد که این گیاه دارای اثر مثبت بر عملکرد ذهنی، کاهش خستگی بوده و سبب افزایش آرامش می شود. همچنین باور بر این است که این گیاه اثر مثبت بر عملکرد مغزی داشته و خلق وخوی را بهبود می بخشد.
ال – کارنیتین چیست؟
کارنیتین (Carnitine) یک اسید آمینه است که به انتقال اسیدهای چرب در داخل سلول ها کمک می کند تا در آنجا تجزیه و تبدیل به انرژی شوند. ال کارنیتین در تنظیم قند خون، بهبود سلامت قلب و افزایش قدرت عضلانی نقش دارد این ماده به عنوان قرص چربی سوز نیز مصرف می شود.
کافئین چیست؟
این ماده، ترکیب مهم موجود در تمام نوشیدنی انرژی زا است. با این حال مقادیر بیش از حد کافئین می تواند سلامت شما را تحت تأثیر قرار دهد. باید توجه داشته باشید که نوشیدنی انتخابی شما نباید حاوی بیش از 300 میلی گرم کافئین باشد.
همچنین تأمین کافئین از طریق مصرف چای، قهوه نیز باید مورد ملاحظه قرار گیرد. مصرف این ترکیب، وابستگی ایجاد کرده و سبب می شود تمایل به مصرف بیشتر از میزان مجاز داشته باشید، که به نوبه خود برای سلامتی مضر خواهد بود.
ویتامین های موجود در نوشابه انرژی زا
ویتامین B6
این ویتامین محلول در آب بوده و نقش مهمی در تنظیم خلق و خو ایفا کرده و علائم افسردگی را بهبود می بخشد. همچنین ترکیب مهمی برای بهبود سلامت مغز به شمار می رود.
ویتامین B3
این ویتامین برای تقویت عملکرد مغز، کاهش کلسترول ضروری بوده و نقش مهمی در ساخت و ترمیم DNA بر عهده دارد. از دیگر مزایای آن می توان به کاهش چربی خون و بیماری های قلب و عروق اشاره کرد.
ترکیبات گیاهی در نوشابه انرژی زا
تولید کنندگان نوشابه انرژی زا مدعی هستند که استفاده از گیاهانی همچون جینسینگ، گوارانا، یوهمبین، کاکائو، مغز تلخ قهوه سودانی، منجر به افزایش سطح انرژی در بدن می شود.
مشکل استفاده از این ترکیبات این است که مقدار مجاز آن توسط سازمان غذا و داروی آمریکا مشخص نشده است. در نتیجه، می تواند سبب بروز عوارض جانبی متعدد از جمله افزایش سرعت ضربان قلب، ناراحتی معده، سردرد و بی خوابی شوند.
