90 درصد محتوای نوشیدنی های ورزشی را آب تشکیل می دهد. این دسته از محصولات حاوی کربوهیدرات به عنوان منبع مهم انرژی هستند. مقادیر اندکی از کربوهیدرات های ساده همچون گلوکز، ساکاروز، فروکتوز یا مالتودکسترین به جذب اب کمک می کنند، اما مقادیر بیشتر در این فرایند تداخل ایجاد می کند.
الکترولیت ها به تسهیل جذب آب و بازیابی الکترولیت پس از ورزش کمک می کنند. سدیم و کلرید الکترولیت های اصلی هستند. دیگر الکترولیت ها شامل پتاسیم، منیزیم، کلسیم، آهن، فسفات ها و کربنات ها هستند. الکترولیت ها با افزودن همزمان اسید سیتریک یا اسید مالیک به فرم یونی تثبیت می شوند. طعم اصلی الکترولیت ها ناخوشایند است و معمولاً مقداری طعم دهنده میوه ای یا شیری به آن افزوده می شود.
مخلوط ویتامین ها به ویژه ویتامین B کمپلکس ، C و E در نوشیدنی های مخصوص پس از تمرین افزوده می شود. فرمول های جدیدتر به ویژه در ایالات متحده حاوی کروم و کریتین هستند تا سبب بهبود عملکرد در ورزشکاران شوند. رنگ دهنده ها برای تحریک و بهینه سازی مصرف ارادی مایعات به محصول افزوده می شود. محصول نهایی تحت حرارت قرار گرفته و به صورت اسپتیک بسته بندی یا یک ماده نگهدارنده به آن اضافه می شود.
نوشابه انرژی زا ورزشی موجود در بازار از انواع کربوهیدرات ها ( Carbohydrate ) همچون مونوساکاریدها، دی ساکاریدها و گاهی مالتودکسترین تشکیل یافته اند که غلظت 9-6 درصد وزنی – حجمی را در بر می گیرد. این نوشیدنی ورزشی حاوی مقدار اندکی از مواد معدنی (الکترولیت ها) همچون سدیم، پتاسیم، کلرید و فسفات بوده و با طعم میوه ای به بازار عرضه می شود. به منظور حفظ هموستاز فیزیولوژیکی و حفظ ظرفیت برای فعالیت بدنی مداوم، این دسته از نوشیدنی ها جهت تأمین سوخت عضلات، حفظ یا افزایش عملکرد و جبران آب از دست رفته طی تعریق کاربرد دارند.
در زیر عوامل موثر بر انتخاب بهترین نوشابه ورزشی را بیان کرده ایم.
نقش کربوهیدرات در نوشیدنی ورزشی
نوع کربوهیدرات و غلظت آن بر میزان جذب آب، کربوهیدرات و الکترولیت تأثیر می گذارد. ترکیب صحیح کربوهیدرات ویژگی شیرینی و طعم را بهینه کرده و جریان آب روده ای را به حداکثر می رساند و تأمین کافی انرژی را تضمین می کند. منابع تجاری کربوهیدرات معمولاً شامل گلوکز، ساکاروز، فروکتوز، مواد جامد شریت ذرت، مالتوز و مالتودکسترین هستند. نوشیدنی های ورزشی مخصوصا نوشابه بدنسازی به ندرت حاوی کربوهیدرات های پیچیده هستند زیرا دارای شیرینی اندک و طعم ناخوشایندی هستند.
نقش سدیم در نوشابه ورزشی
سدیم نقش مهمی در بهبود طعم نوشیدنی، تحریک مصرف ارادی مایعات، جذب مایع، حفظ حجم پلاسما و تضمین بازجذب سریع و کامل آب دارد. این دسته از محصولات به طور معمول حاوی 30-10 میلی مول بر لیتر سدیم هستند که به صورت سدیم کلرید افزوده می گردد.
دیگر انواع سدیم مورد استفاده در نوشیدنی های ورزشی شامل سدیم سیترات و سدیم استات بوده و هر یک دارای طعم و ویژگی های عملکردی متفاوت هستند. وجود سدیم کلرید در نوشیدنی های ورزشی یک عنصر حیاتی است.
سدیم جذب قند و آب در روده کوچک را تحریک و به حفظ حجم مایع خارج سلولی کمک می کند. بنابراین مصرف سدیم در طول ورزش کمک به جبران تعریق می کند و سبب نوشیدن بیشتر مایعات می شود.
با این حال، سدیم اضافی فضای خارج سلولی مایع را به سرعت به حال اول برگردانده و کنترل وابسته به حجم را برای ادامه نوشیدن حذف می کند. مصرف بیش از حد یا بسیار اندک سبب کاهش تمایل به آشامیدن شده و مانع هیدراته شدن کامل می شود.
مطالعات نشان می دهد که مقداری سدیم لازم است و مایع حاوی سدیم مزایای متمایزی نسبت به آب ساده و نوشیدنی های فاقد سدیم دارد. افزودن مقدار اندکی سدیم کلرید به نوشیدنی های ورزشی می تواند به طور قابل ملاحظه ای عملکرد نوشیدن را تحت تأثیر قرار دهد.
غلظت پتاسیم در نوشابه انرژی زا ورزشی 6-3 میلی مول بر لیتر است و جایگزین اتلاف مواد معدنی موجود در عرق و ادرار است. افزایش در گردش غلظت پتاسیم، پاسخ نرمال به تمرین و افزایش بیشتر این میزان با مصرف پتاسیم اثبات نشده است.
با این وجود، کمبود پتاسیم سبب تشنگی شده و در رابطه بین تشنگی و مصرف مایعات دخیل است و با گرفتگی عضلات مرتبط است.
مواد اسیدی در نوشابه ورزشکاران حرفه ای
ترکیب مواد اسیدی، در تعیین کیفیت حسی نوشیدنی های ورزشی تجاری حائز اهمیت است. الکترولیت ها به شکل یونی در حضور مواد اسیدی موجود در یک سیستم نوشیدنی تثبیت می شوند. برخی از اسیدی کننده های مجاز شامل اسید سیتریک، اسید مالیک و ویتامین C هستد.
اسید سیتریک ( Citric acid ) یک اسید آلی ضعیف است که در مرکبات یافت می شود اما غلظت آن در لیمو و لیموترش بیشتر است، این اسید حدود 8 درصد وزن خشک میوه را تشکیل می دهد. همچنین یک نگهدارنده طبیعی است و برای افزودن طعم ترش به نوشیدنی های ورزشی مورد استفاده قرار می گیرد. این اسید دارای طعم میوه ای بوده و در این دسته از محصولات مورد استقبال قرار گرفته است.
ویتامین C یا اسید آسکوربیک در فرمولاسیون نوشیدنی ورزشی و نوشابه بدنسازی به عنوان یک ماده عملگرا مورد استفاده قرار می گیرد. سطح اسید آسکوربیک در نوشیدنی های ورزشی در حدود 100-50 میلی گرم در هر وعده است.
نسل جدید نوشابه ورزشی
نسل بعدی نوشیدنی ورزشی ، ترکیب طعم های بیشتر و وفاداری بهتر به استانداردها را ارائه خواهد کرد، طعم آن ها به میوه های تازه و طبیعی نزدیک تر خواهد بود.
همچنین فرمول نوشیدنی گروه های سنی، جنسیت، نیازهای جسمی را مورد توجه قرار خواهد داد. استفاده از بسته بندی زیست سازگار و قابل بازیافت هم به رونق این صنعت کمک شایانی خواهد کرد. تا سال 2015، مجموع فروش نوشیدنی های ورزشی بالغ بر 18 میلیارد دلار بوده و پیش بینی می شود این رقم به 25 میلیارد دلار در سال 2020 افزایش یاید. با تغییر ذائقه مصرف کنندگان، طیف نوشیدنی های عرضه شده به بازار گسترش یافته و این مبتنی بر مراحل فعالیت جسمانی ورزشکار و زمان تمرین است.
برای خرید نوشابه ورزشی با کیفیت و اصل می توانید از طریق سایت می بازار اقدام نمایید. برای این منظور می توانید به صفحه نوشابه انرژی زا یا نوشابه ورزشی مراجعه نمایید.
هنوز نظری ثبت نشده،نظر خود را ثبت کنید!